Пра гэтую беларускую вёску амаль ніхто не ведае, пра яе мала пісалі ў падручніках па гісторыі, не здымалі фільмы, а відавочцаў ужо не засталося… Раніцай 14 студзеня 1944 года немцы забілі 1758 чалавек, з іх 950 дзяцей. У вядомай Хатыні было знішчана 149 чалавек. Гэта адбылося 22 сакавіка 1943 года. Часткі 118-га батальёна нямецкай ахоўнай паліцыі і зондэркаманда СС «Дзірлевангер» увайшлі ў вёску, сагналі ўсіх жыхароў у хлеў і падпалілі. У гэтым годзе спаўняецца 80 гадоў з той трагічнай даты. Перад вайной у вёсцы Ала было 34 дамы і пражывала 168 чалавек. Знаходзілася яна глыбока ў лесе. Магчыма, з-за цяжкадаступнасці немцы не асабліва праяўлялі да яе цікавасць. З прыходам гітлераўцаў у 1941 годзе колькасць вёскі ўзрасла. Тут ад акупантаў хаваліся жыхары суседніх населеных пунктаў, прыходзячы часам цэлымі сем'ямі. У студзені 1944 гады ў гэтым месцы праходзіла лінія фронту. На мосце праз раку Ала, якая дала назву сялу, быў забіты нямецкі салдат. Мясцовыя жыхары ведалі аб кругавой паруцы акупантаў: за кожнага забітага салдата вермахта каралі смерцю мірных жыхароў. Таму вяскоўцы спешна пакінулі свае дамы, баючыся адплаты. У той дзень фашысты ніякіх дзеянняў не распачалі, і людзі ноччу вярнуліся ў свае дамы, а на досвітку сяло акружылі. Эсэсаўцы распачалі карную аперацыю. Стралялі з аўтаматаў па вокнах дамоў, людзей, якія выбягалі на вуліцу, расстрэльвалі ва ўпор. Тых, хто застаўся, сагналі ў хлеў і падпалілі. Некаторых дарослых і дзяцей труцілі сабакамі. Цудам выратавалася толькі восем жыхароў.
З успамінаў відавочцаў. Жанчына падышла да нямецкага камандзіра і праз перакладчыка папрасіла не аб выратаванні, а дазволе згарэць у роднай хаце. Гітлераўцаў просьба забавіла, і яны далі дабро. Адзін з нелюдзей абліў няшчасную бензінам, і яна, не спяшаючыся і не азіраючыся, накіравалася да падпаленай хаты... Шаснаццацігадовая дзяўчынка ўбачыла ўцякаючага брата і кінулася за ім. Немцы пачалі страляць. Брата забілі, а за ёй пусцілі сабак. Яны дагналі дзяўчынку, павалілі ў снег, парвалі вопратку. Тое, што сама засталася цэлай - сапраўдны цуд. Дзяўчынка ўстала і пабегла па заснежаным полі. Пераначавала ў стагу, а раніцай пайшла ў бліжэйшую вёску. Пасля вайны мясцовыя жыхары спрабавалі адрадзіць Алу. Пачалі будаваць новыя дамы, была нават свая школа. Але геаграфічнае становішча адыграла сваю ролю, і паступова людзі пачалі пакідаць мястэчка. І вёска зноў стала мёртвай.
У 2021 годзе на месцы спаленай Алы з'явіўся мемарыяльны комплекс. Трагедыя вёскі Ала - яшчэ адзін яркі прыклад усёй бесчалавечнасці нацызму.
12 студзеня ў гімназіі пройдзе адзіны ўрок, прысвечаны 80-годдзю трагедыі вёскі. Захаваем гістарычную памяць на зямлі! Будзем памятаць…
Невядомыя факты і страшныя лічбы аб знішчанай вёсцы Ала перайсці
«Мемарыяльны комплекс АЛА» (відэаролік) перайсці